Zaterdag vond de vernissage plaats van de nieuwste expo van dorpsgenoot Tom Woestenborghs in Antwerpen. Die heet ‘Life is performance and vanity’. Advocaat en curator Jan Leysen schreef de intro voor het boek dat bij de tentoonstelling hoort:
“IJdelheid der ijdelheden. Alles is ijdelheid! Welk voordeel heeft de mens zijn zwoegen waarmee hij zich aftobt onder de zon? Het ene geslacht gaat en het andere geslacht komt maar de aarde blijft altoos bestaan (…) Ik nam in ogenschouw alle daden die onder de zon verricht worden en zie: alles is ijdelheid en najagen van wind!”, zo staat in het boek Prediker geschreven in het eerste vers. Een wijsheid die dateert van ongeveer 900 jaar voor Christus.
De vraagstelling mag dan bijna drieduizend jaar oud zijn, ze blijft actueel. Ze peilt naar de essentie van ons mens-zijn.
Zoveel meer dan eerste indruk
Mispak u dan ook niet aan het werk van Tom Woestenborghs. De fraaie esthetiek is slechts een verraderlijke bovenlaag en dreigt de oppervlakkige kijker op het verkeerde spoor te zetten. Of liever,
is een valstrik waarmee het onderliggende zich camoufleert.
Zijn werk oogt blits, maar vraagt net traagheid om ten volle tot ontvouwing te komen. Vergaap u niet
aan de uitdagende pose van een knappe vrouw. De kunstenaar wil net tonen dat ze zoveel meer is dan die eerste indruk (en geldt dat niet voor ons allemaal … hopelijk). Woestenborghs gaat net in tegen die objectivering van de vrouw, de mens. Het is de persoonlijkheid die hier in de verf gezet wordt. Meer nog, de lichtbak is niet enkel een functionele drager, het is een sokkel die de persoonlijkheid ondersteunt en verheft; er één geheel mee vormt.
De lezende dame is een architecte die in haar interieur De Avonden van Gerard Reve verslindt. Een dame in een opgetrokken badpak stelt zich de vraag naar wat het leven na 40 betekent. Een vrouw schermt haar borsten af met twijfels over vergankelijkheid … Alle werken met personen zijn gecreëerd naar echte personages uit de leefwereld van de kunstenaar. Hij kent ze, probeert ze te lezen, verbeeldt ze met de diverse lagen die ze in zich dragen.
Die lagen kan je trouwens vrij letterlijk nemen. Woestenborghs gaat aan de slag met speciaal voor hem
en naar zijn wens ontworpen folie die hij als collage verwerkt. Door het overlappen van verschillende
kleurenfolies, ontwerpt hij een nieuw palet. Laag na laag bouwt hij op. Het personage en de persoonlijkheid worden in zijn atelier virtuoos geherconstrueerd.
Dit is best confronterend voor de afgebeelde zelf. Onvermijdelijk stelt die zich de vraag: ben ik dat? Kom ik zo over? Straal ik dit uit? Hiermee raakt de artiest een gevoelige snaar die we allen in ons dragen: ben ik wie ik ben? Welke rol speel ik?
De kunst van het zijn
“Je est un autre” schreef de Franse dichter Rimbaud. Daarmee vatte hij de spanning tussen hoe we ons voorstellen en wie we zijn, meesterlijk samen. Even meesterlijk wordt dit door Woestenborghs plastisch vertaald. Rimbaud was ook van oordeel dat de ander bepalend is om te zeggen wie we zijn. “On me pense” schreef hij en niet “je me pense”. Zo is het hier ook de kunstenaar die mee gestalte geeft aan de persoonlijkheid van zijn personages. Als een schepper is hij medebepalend voor wie ze zijn. Het moet gezegd dat Woestenborghs daar goed in is. Hij voegt inhoudslagen toe en door nu ook de omkadering een rol te geven, verdiept hij nog mee de inhoud van zijn figuren. Zijn beelden blijven vragen stellen en daardoor ook fascineren.
Vanitas in pixels en folie
Opvallend in deze tentoonstelling zijn de vanitas-symbolen die hij afzonderlijk presenteert: een roos,
een appel en een doodshoofd. In een ogenschijnlijk eenvoudige beeldtaal die verwijst naar de
eerste computerspelletjes, schuilt een vrolijkheid die mooi contrasteert met de inhoud. Ook het
landschap in de gedateerde computerweergave, onderlijnt die vergankelijkheid. Niets is voor eeuwig.
Ongetwijfeld is ook het oeuvre van Tom Woestenborghs, in het licht van de eeuwigheid, aan erosie onderhevig. Dat belet niet dat het werk de juiste vragen stelt. Vragen die eeuwig zijn, maar die hier op
een uitermate boeiende manier in beeld gebracht zijn.
(lees verder onder de fotogalerij)
Drie expo’s
Je kan de expo van Tom in Rik Rosseels Gallery (Vlaamsekaai 74-75, 2000 Antwerpen) nog tot en met zaterdag 7 juni bezoeken. Open op woensdag, donderdag, vrijdag, zaterdag van 13 tot 18 u. (of op afspraak)
Er is ook nog een group show in de andere galerij van Rik Rosseels (Leopold De Waelstraat 15, 2000 Antwerpen) met naast werk van Tom, ook nog van Roeland Tweelinckx, Anthony Duffeleer, Stefan Annerel, Jonas Callaert, Amber Geuns, Greet Billet, Karl Mechnig, Martine Thoelen, Yvan Derwéduwé, Stephanie Leblon, Max Dreezen, Tom Woestenborghs, Kristel Van Ballaer, Martha Scheeren, George Meertens, Loes Koomen, Yvonne Mostard.
De vernissage daarvan vindt zaterdag 17 mei plaats, van 13 tot 18 u. Open op woensdag, donderdag, vrijdag, zaterdag van 13 tot 18 u. (of op afspraak), tot 21 juni.
In Hoogstraten vind je dezer dagen ook nog werk van Tom op de expo Vergeet mij niet in het Stedelijk Museum. Nog tot zondag 22 juni (open op wo, do, vr, za en zo van 14 tot 17 u.
