
Woensdag staat Willy De Jaeghere in Merksplas met twee voorstellingen van zijn monoloog ‘Va is Koning’. Het Sociaal Huis nodigde hem daarvoor uit. Binnenkort is het immers Dag van de Dementie. Net over dat thema gaat Willy’s stuk.
Willy: “Inderdaad. Daarmee reis ik al 10 jaar door heel Vlaanderen: ik speel het in woonzorgcentra, in gemeentezalen, voor familieleden van dementerenden… Zo wil ik iedereen kennis laten maken met de wereld van dementie en de ziekte van Alzheimer. Ik leerde de zoon van ‘Jef’ kennen, de figuur uit mijn voorstelling. Die introduceerde me in de wereld van dementie en specifiek de ziekte van Alzheimer. In het begin kreeg ik ook ondersteuning van de woonzorggroep Senior Living Group. Zo kwam het verhaal van VA IS KONING in 2010 helemaal tot leven en is ze geworden tot wat ze nu is: een bijzonder gewaardeerde voorstelling voor iedereen met een hart voor ouderen.”
Verloren wat net voorbij is
“Het is geen prettige ziekte, je geheugen verliezen. Eerst vertrekt het kortetermijngeheugen. De dingen die net gebeurd of gezegd zijn, lijken niet meer belangrijk. Ik maak dat ook wel eens mee: naar de kelder gaan en mij dan afvragen: wat kwam ik hier nu ook alweer doen? En dan maar onverrichterzake terugkeren, naar de kamer waar je vandaan kwam. In het beste geval weet je het dan weer. Zoiets, maar dan honderdmaal sterker, dat doet die vreselijke Alzheimer met je.”
“Vanmorgen, toen ik buiten keek, hing er nevel over het land. ‘Zo moet het er ongeveer uitzien in het hoofd van ‘Jef’,’ dacht ik. Alleen heet die nevel in zijn hoofd nu Alzheimer. Er was eens een feestje, waarop hij plots een lied begon te zingen uit vervlogen tijden. ‘O schone heide, gij zijt mijn dorpje klein waar wij geboren zijn’ compleet tot en met het laatste couplet. De tranen stonden in zijn ogen, want zoiets moois kon zijn geheugen wel nog tevoorschijn toveren.”

Nevel over de tijd
“De nevel lijkt eerst te bedekken wat het minste waarde heeft. Toen ‘Jef’ de eerste keer in het ziekenhuis verbleef en weer naar huis mocht, zei hij dat hij blij was om weer naar huis te gaan. Hij zei dat het een heel plezant verblijf was geweest, dat de kamer goed was meegevallen en het eten ook en dat de bediening heel vriendelijk was geweest. Alleen het weer was wat tegen gevallen waardoor hij weinig buiten was geweest. Alsof hij net van vakantie thuiskwam!”
“Die Alzheimer die in zijn hoofd zit, is blijkbaar in staat om van een ziekenhuisverblijf een mooie reis te maken. Ze haalt liedjes uit een ver verleden naar boven. Maar ze doet je ook vrede nemen met de zoveelste keer dat dezelfde vraag wordt gesteld. Zolang het daar maar nevel blijft en niet te mistig wordt.”
Va is koning
“In mijn monoloog vertel ik het waargebeurde verhaal van Jef dat zich afspeelt in het Vlaamse dorp Keerbergen. Overdag werkt hij als arbeider in de brouwerij. Na zijn dagtaak rijdt hij rond met een triporteur om ijsjes te verkopen. Jef bouwt een bloeiende zaak op tot het noodlot toeslaat: hij krijgt de ziekte van Alzheimer, en tot overmaat van ramp moet hij zijn liefste vrouwtje Yvonne veel te vroeg afgeven.”
“Ik heb het over de aftakeling die hem gaandeweg overvalt, eerst thuis, in het ziekenhuis en later in het woonzorgcentrum waar hij tot het einde verblijft.”
Ontroerend
“Mensen vinden de voorstelling achteraf ontroerend, confronterend en herkenbaar. Ik probeer een einde van een leven te schetsen, met alle begrip, zonder taboes, met flarden humor erdoorheen.”
“Maar tegelijk schuilt er een schouderklopje voor alle mensen die werken in de ouderenzorg. Vorig jaar overleed mijn lieve echtgenote plots en onverwacht. Ze was een verpleegster met een groot hart voor ouderen. Ik heb besloten om de monoloog verder te spelen als eerbetoon aan haar en de zovele zorgkundigen die elke dag het beste van zichzelf geven.”
Tickets
Willy speelt Va is koning op woensdag 15 september in GC De MARc/kT
- om 13.15 u., of
- om 18.45 u.
De voorstelling is gratis, maar je moet wel reserveren bij het Sociaal Huis.
Bel daarvoor 014 63 94 80
of mail sociaalhuis@merksplas.be