Donderdagmiddag nodigde Ferm Merksplas Alfred Coninx uit op hun ledennamiddag. Alfred studeerde microbiologie, en werkte als afdelingshoofd in verschillende laboratoria van klinische bacteriologie. Nu hij met pensioen is, praat hij in heel Vlaanderen over wat we zelf kunnen doen om gezond ouder te worden.
“Jullie gaan samen met mij een reis maken door het lichaam”, begon Alfred voor een zaal van zeventigtal Ferm-leden. “En ik probeer uit te leggen wat we op onze leeftijd preventief kunnen doen om onze levenskwaliteit zo lang mogelijk hoog te houden.”
Hij had drie ‘pillekes’ die iedereen moét nemen om zolang mogelijk gezond te blijven:
- voldoende beweging
- gezonde voeding
- voldoende geestelijke activiteit
Om zijn stellingen te staven, grasduinde hij in zijn uitgebreide PowerPoint-voorstelling. Die liet de werking van allerlei organen of de bloedsomloop zien. Alfred had die afgewisseld met afbeeldingen van mensen met overgewicht in allerlei knotsgekke situaties om zijn betoog te onderstrepen.
30 minuten bewegen per dag
Onze voorgeschiedenis van miljoenen jaren maakt dat de mens het bewegen in zijn genen heeft. Dat we nu niet langer genoeg bewegen, is mee de oorzaak van vele welvaartsziekten. Alfred raadde iedereen aan om alle dagen minimum 30 minuten actief alle spieren te bewegen. “Of je nu gaat wandelen, fietsen, tuinieren of je auto gaat wassen, dat maakt niet zoveel uit. Het is echt nodig. Uit onderzoek blijkt dat 60% van de senioren die 30 minuten niet haalt.”
“30 minuten is echt het minimum dat je lichaam nodig heeft. Minder? Dan gaat het met alles snel achteruit. Meer? Dat hoeft niet per se: daar boek je relatief minder winst mee. En overdrijven is op hoge leeftijd ook niet echt nodig.”
Een soort pensioensparen
Als je zoveel beweegt, krijg je o.a. veel sterkere spieren, een betere uithouding en recuperatie, een betere doorbloeding … “Zo is veel bewegen zowat de beste vorm van pensioensparen.”
“Doodsoorzaak nummer 1 in Vlaanderen zijn hart- en vaatziekten. Als je veel beweegt, zorgt dat ervoor dat je minder risico hebt dat je slagaders dichtslibben. Of ook dat je de verhouding verbetert tussen goede en slechte cholesterol. Je hart krijgt een groter vermogen om het bloed rond te pompen. En als je bloed beter stroomt, komt er meer zuurstof en energie naar je cellen. Het zorgt er ook voor dat afbraakproducten van je lichaam (zoals vetten en toxines) beter afgevoerd worden.”
Meten is weten
Alfred raadde ook aan om je bloeddruk regelmatig te meten: “Meten is weten. Je voelt dat meestal niet, een te hoge bloeddruk. Zit die constant boven de 14? Dan moet je er iets aan doen. Er bestaat medicatie, maar het beste pilletje is bewegen.”
We moeten niet stoppen met bewegen omdat we ouder worden. We worden juist ouder, omdat we stoppen met bewegen. Alfred Coninx
Bewegen is volgens hem ook aangewezen tegen psychische vermoeidheid. “In België worden zo’n 1,2 miljoen pillen per dag voorgeschreven. Ik heb maar een simpele oplossing: ga naar buiten, zoek sociaal contact, en beweeg! Een goede wandeling is een natuurlijk antidepressiemiddel, en een goed middel tegen slapeloosheid en tegen stress.
Fysieke inspanning brengt een positieve kettingreactie van vele organen op gang, stelt hij. Bijv. voor je darmen: “Bewegen zorgt voor een betere spijsvertering en ontlasting. Je loopt veel minder kans op obstipatie. En obstipatie kan een bron zijn van irritatie, maar ook van poliepen en mogelijk ook kanker. Door genoeg voedingsvezels (groenten en fruit) in te nemen, genoeg te drinken en te bewegen loop je 40% minder kans op darmkanker.”
Gezonde voeding
Alfred grijpt terug naar de Voedingsdriehoek van Gezond Leven:
Veel water drinken, voldoende groenten en fruit eten, volle granen (liever geen wit brood), peulvruchten
en in kleinere hoeveelheden noten en plantaardige olie. Dat mag je matig aanvullen met (de groene laag van) dierlijke producten als vis, yoghurt, melk, kaas, gevogelte en eieren. En (oranje) eet niet teveel rood vlees en boter.
“In groenten en fruit vind je alles wat je nodig hebt. Ik neem geen extra vitamines. Behalve wat vitamine D en calcium. Die vitamine D omdat je in deze wintermaanden bijna geen zon ziet, en die kan net daarin voorzien. Ga voor beide eens langs je huisarts of je apotheker.”
Geen fastfood
Fastfood en ultrabewerkte voeding moet je zoveel mogelijk vermijden. Die bevatten meestal veel suiker, schadelijke transvetten en zout. Ze leveren veel calorieën, en weinig nuttige voedingsstoffen. Ze bieden geen meerwaarde en zijn overbodig.
Rusten roest
Ouder worden, zorgt er ook voor dat je langzaam hersenactiviteit verliest. Daardoor dreig je ook wat
levenskwaliteit te verliezen.
Lichamelijke activiteit helpt tegen verkalking van onze hersenbloedvaten, het zorgt ook voor een betere doorbloeding van je hersenen en voor de aanvoer van de juiste hoeveelheid voedingsstoffen en hormonen.
Prikkelen
Alfred raadt aan om geestelijk actief te blijven. “Gebruik je hersenen zo actief mogelijk. Je hersencellen hebben stimulansen nodig om nieuwe verbindingen te leggen of om bestaande verbindingen te onderhouden.”
“Zorg ervoor dat ze genoeg prikkels krijgen: ga eens naar een voordracht, bijvoorbeeld. En onderhoud je sociale contacten: familie, je vriendenkring, verenigingen … zijn van goudwaarde.”
Het Ferm-verslagje op Facebook
Beluister Alfred op de podcast van Radio Mol
(maar je moet wel even doorspoelen naar minuut 19:)
