De jaarlijkse opendeurdag van de Brandweerpost Merksplas lokte veel volk naar de kazerne. Je kon er het wagenpark bewonderen, terwijl je kinderen een ritje met de brandweerwagen konden maken, of hun hoogtevrees overwinnen op een stapel bierkratten.
Maar er was ook een officieel tintje aan de dag: ere-brandweercommandant Jos Vermolen waakte jarenlang over 5 oude archiefboeken. En die werden vandaag overgedragen aan de Heemkring Marcblas.
Daarvoor werd het kruim van het korps opgetrommeld: Jos Vermolen stond te blinken naast ere-kapitein Jef Van Accom, kapitein Jan Peeraer, luitenant Steven Verhoeven en voorzitter van de Vriendenkring van de brandweer Luc Govers. Ook burgemeester Frank Wilrycx was van de partij. Voor de delegatie van de Heemkring nam voorzitter Jef Geypen de honneurs waar.
In de safe
Jos Vermolen: “Indertijd kreeg ik die logboeken in handen na de dood van de toenmalige commandant. In die boeken vind je de gedetailleerde verslagen van de interventies die de brandweer van Merksplas tussen 1902 en 1974. De brandweerlieden die erbij betrokken waren, de voertuigen die ingezet werden, de gebeurtenissen en het verloop van de interventie… het staat er allemaal in beschreven.”
“Bij de bouw van de nieuwe kazerne in 1994, pleitte ik ervoor om er ook een brandkast in te bouwen. Dat was een goede plek geweest voor die boeken, en ook voor het geld dat we indertijd nog beheerden. We hadden toen bijvoorbeeld nog onze kerstboomverbrandingen. Maar dat voorstel haalde het niet. Thuis hadden we wel een brandkastje, en daar borg ik ze de voorbije jaren in op.”
Waar hoorden ze thuis?
Postoverste luitenant Steven Verhoeven: “Jos nodigde me vorige zomer samen met Jan Peeraer uit op een hapje op hun terras. De reden voor die uitnodiging bleef wat mysterieus. Maar eens aan het aperitief, kwam de aap uit de mouw: Jos haalde die boeken met de geschreven verslagen boven. We stonden versteld dat de oudste boeken in 1902 en 1903 geschreven werden. De andere dateren van 1952, 1953 en 1974. Officieel ontstond Brandweer Merksplas in 1866. En Jos wou er een nieuwe bestemming voor.”
“Inderdaad”, zegt Jos. “Ik kon die toch niet langer bijhouden? Die archiefboeken horen toe aan het Merksplasse korps, maar dat ging op in de Brandweerzone Taxandria. En daar konden ze toch niet naartoe?”
Verhalen om nooit te vergeten
Steven: “Al gauw vonden we de Heemkring bereid om zich om die boeken te bekommeren. We vonden het belangrijk dat dat erfgoed bewaard en gekoesterd zou worden. De verhalen en de gegevens in die archieven herinneren ons immers aan de uitdagingen die onze voorgangers overwonnen en de vastberadenheid waarmee ze hun taak uitvoerden.”
En dan was er de plechtige ondertekening van de bruikleenovereenkomst.
Steven: “Daarin staat dat we die logboeken voor onbepaalde tijd overdragen aan de Heemkring. Die neemt zich voor om de boeken zorgvuldig te bewaren, te digitaliseren en deskundig te beheren.”
Geen dood archief
Jef Geypen van de Heemkring: “We gaan die boeken de volgende tijd digitaliseren. Dat is een belangrijke stap voor het behoud van onze lokale geschiedenis. Ik wil ook nog even benadrukken dat we met Marcblas geen dood archief beheren: elke tweede dinsdag van de maand (van 20 tot 22 u.) en elke vierde zondag van de maand (tussen 10 en 12) kan je in Villa ter Borcht – ons heemhuis bij Carons Hofke – snuisteren in ons archief. Je vindt er het oude gemeentearchief, dat van de kerk, de parochieregisters, de registers van burgerlijke stand, onze collectie foto’s en documenten (zoals bidprentjes en doodsbrieven) …”
Lokale heemdag
Jef nodigde ook iedereen uit op de lokale heemdag van zondag 16 juni: de heemkring zorgt voor een rondleiding in en buiten de Sint-Willibrorduskerk om 13.30 u. Centraal staat er het orgel dat zestig jaar geleden vernieuwd werd en gedurende de voorbije vijf decennia door Paul Van Dyck bespeeld werd.
