Leo Lauwerysen deed samen met zijn vrouw Wies mee aan Straatvinken, het onderzoek over het verkeer. Met Straatvinken tellen burgers in heel Vlaanderen een uur het verkeer in hun straat.
Leo: “Straatvinken is een jaarlijks telmoment om na te gaan hoe gezond het verkeer is in onze straten. Tijdens het telmoment noteren mensen gedurende één uur hoeveel voetgangers, fietsers en andere voertuigen er door hun straat passeren. Wetenschappers onderwerpen de resultaten vervolgens aan een analyse. Zo kunnen ze nagaan of er beweging zit in de samenstelling van het verkeer en krijgen we de nodige informatie om onze straten leefbaarder te maken. Ik weet niet of er elders in Merksplas ook metingen zijn gebeurd. Dat zou goed zijn om te kunnen vergelijken en conclusies te trekken. In 2023 waren er in Merksplas 9 burgers die meededen.”
➽ Wat moest je dan doen? Waarom deden jullie mee?
Leo: “Gedurende precies één uur op donderdag 16 mei moesten we tussen 17 tot 18 uur al het verkeer tellen in onze straat. We kregen daarvoor een papieren telformulier en moesten alle bewegingen turven. Wij wonen tijdelijk in de Leopoldstraat en ervaren dat daar toch wel veel verkeer door komt, terwijl het toch ook een echte woonstraat is. We vatten dus post op ons terrasje en hebben allebei geturfd. Ik had het vooraf al even getest, maar het bleek onmogelijk om dat telwerk alleen te doen. We namen allebei één richting voor ons en telden alles op. Dit jaar kon je ook een geluidsopname maken met de app van ‘De Oorzaak’, een burgeronderzoek over de impact van het geluid op onze leefomgeving. Dat is ook niet mis in de Leopoldstraat met de vele vrachtwagens en tractors.”
➽ En? Wat was het resultaat?
Leo: “Verbluffend. We wisten dat het druk was, maar als je effectief gaat tellen, dan val je toch bijna achterover. Hier de cijfertjes gedurende één uur.”
| Vrachtwagens en tractors | 43 |
| Bussen | 19 |
| Bestelwagens | 132 |
| Auto’s en brommers | 1035 |
| Fietsen | 69 |
| Bakfietsen | 1 |
| Voetgangers | 55 |
“Dat betekent dat er 1229 gemotoriseerd verkeer was op een totaal van 1354 bewegingen. Je kan je voorstellen wat dat betekent om er te wonen. Je moet eens proberen om de straat over te steken. Onlangs hadden we vrienden uit Leuven op bezoek en die begonnen spontaan over de drukte hier.”
➽ Daar is toch niks aan te doen? De Leopoldstraat is nu eenmaal een doorgangsstraat.
Leo: “Ik denk dat daar wel wat aan te doen is, maar ik ben zelf geen verkeersspecialist. Ik zie bij de onderzoeken van de vorige jaren in de Leopoldstraat dat de aantallen ongeveer vergelijkbaar waren. Er is dus geen enkele poging gedaan om dit te verminderen. Men steekt gewoon de armen in de lucht: ‘daar is niks aan te doen, dit is een gewestweg, wij hebben daar niks aan te zeggen …’ Maar men zou minstens al een snelheidsbeperking kunnen opleggen. Dat zou het lawaai al fel verminderen. Ondertussen komen er steeds meer mensen in de Leopoldstraat wonen met de vele appartementen.”
➽ Heb je iets tegen appartementen?
Leo: “Zeker niet, want het is ook een vorm van verdichting. Zo laat je meer mensen op een kleine plaats en werk je in de hoogte, zodat er elders meer open ruimte kan blijven. Maar als men dat doet, dan moet men ook de leefbaarheid durven aanpakken. Anders wordt het steeds onleefbaarder. Even fantaseren: stel dat het verkeersvrij zou zijn, dan komt iedereen op de straat en krijg je een echt dorpsleven. We weten nog niet eens wie onze naaste buren zijn. Je moet out of the box durven denken. Het is natuurlijk een problematiek die Merksplas niet alleen kan oplossen, maar samen met de regio moet bekeken worden. Ik hoor dat dat wel gebeurt, maar ik zie alleszins geen verbetering.”
➽ Ga je volgend jaar opnieuw meedoen?
Leo: “Hopelijk wonen we tegen dan in een rustigere straat, maar misschien is het wel een goed idee om dat vanuit de gemeente op te nemen en op zoveel mogelijk plaatsen te meten. Maar alleen maar als men bereid is om er ook werk van te maken. Ik voel die bereidheid niet. Maar misschien kunnen we eens lezen wat er daarover binnenkort in de verkiezingsprogramma’s staat? Ik ben benieuwd.”
Straatvinken in Leest
Lezer Ivo Horsten telde ook op donderdag 16 mei tussen 17 tot 18 uur voor Straatvinken. Hij vergelijkt dat resultaat met de cijfers van 2020:
| 2020 | 2024 | ||
| Vrachtwagens en tractors | 4 | 5 | |
| Bussen | 1 | 2 | |
| Bestelwagens | 45 | 103 | |
| Auto’s en brommers | 375 | 639 | |
| Fietsen | 65 | 39 | |
| Voetgangers | 12 | 7 |
Hopelijk wordt al het verkeer niet door de Leest gejasgd. Dat is nu al een ringweg met massa’s verkeer. Een echte ringweg is de enige oplossing. Dat zal ook pijn doen, maar dan is het probleem opgelost en wordt het een echt dorp. Zie Kasterlee.
Ik sluit me aan bij Bob zijn reactie. Een ringweg is de enige gedurfde en juiste oplossing.
Maak van Leest en dorp éénrichtingsverkeer. Dat zal veel oplossen.
De cijfers van deze Straatvinken moeten we samen lezen met dat andere wetenschappelijk onderzoek door de Universiteit van Antwerpen en de Standaard uit 2018.
Na metingen van de luchtkwaliteit in de Leopoldstraat kleurden die cijfers toen al bloedrood inzake luchtvervuiling. Onvermijdelijk een gevolg van het zogenaamde canyoneffect waarbij de toegestane hoogbouw in Leopoldstraat-Kerkstraat alle vervuilde lucht opsluit als in een tunnel. Dit scenario dreigt – deze straatvinkcijfers indachtig – ook voor Leest en de Schuttershofstraat…
Zo verwordt Merksplas meer en meer tot een donut: lekker groen aan de buitenkant, maar hol en ijl in het centrum.
Andere Kempense gemeenten zoals bv. Beerse, Kasterlee, Hoogstraten beperken al jaren de doorgang van bv. zwaar verkeer en/of maakten werk van fietsstraten, zone 30 en/of autobeperkende circulatieplannen.
De cijfers van beide onderzoeken stemmen hoe dan ook tot nadenken over het ‘leefbaar’ houden van de dorpskern. Uit de gemeenteraadsverslagen van afgelopen jaren blijkt helaas duidelijk dat een grondige discussie hierover niet aan de orde is. Ook de zorgvuldig dichtgetimmerde communicatie van betrokken adviesraden zoals de GAV en de Gecoro laat hiervoor nauwelijks ruimte. Op z’n minst een weinig moedige interpretatie van vrijheid en democratie… mijn gedacht!
De cijfers zeggen genoeg: verdubbeling van het gemotoriseerd verkeer en langs de andere kant een stevige daling van voetgangers en fietsers. En dan zeggen dat je genoeg inzet op fietsen/wandelen? Ik denk het niet.
Er is nog gigantisch veel werk aan de winkel in Merksplas! De aanleg van fietspaden alleen maakt geen fietsbeleid… da’s enkel doen alsof.
Vroegere burgemeester Stan Druyts had destijds al een voorstel voor een “buitencentrumse ring of halve ring om Merksplas”. Dat had inderdaad een oplossing geweest. Dat hebben ze nu ook in Baarle-Hertog en Nassau toegepast.
Heel just Dirk en vorige reacties, maar toen bleek al het “not in my backyard-principe” te gelden. Met het gekende gevolg. Jammer.
Weet dat Merksplas eigenlijk maar zeer weinig bossen heeft