Het College van Burgemeester en Schepenen gaf eind juli haar advies over de PAS, een reeks maatregelen waarmee Vlaanderen de stikstofuitstoot te lijf wil gaan. We praatten even na met Jef Schoofs van Groen Merksplas.
Jef Schoofs: “Ik wil wel eerst duidelijk stellen dat het College ons als gemeenteraadsleden niet betrok bij de opmaak van dit advies. Op de gemeenteraad is het er nooit over gegaan.”
Verder uitstel faliekant
“Het advies is niet altijd even helder. Juridisch is het misschien juist om het ‘voorwaardelijk ongunstig’ te noemen, maar het lijkt ons logischer om voorwaarden te koppelen aan een gunstig advies. Voor ons is het een ongunstig advies. En dat is een jammere zaak. Op geen enkel moment gaat het immers over de grond van de zaak: de hoge stikstofuitstoot die een grote impact heeft op onze leefomgeving. Het advies gaat enkel over de manier van aanpak. Voor ons verdraagt het stikstofdossier geen uitstel, waarop het college-advies aandringt. Uitstel zorgt alleen voor een langere periode van rechtsonzekerheid voor de landbouwers en alle betrokkenen, én het gevaar bestaat dat er daardoor nog drastischere maatregelen moeten komen.”
Onderbouwd?
“Het College vraagt in haar advies of de verschillende cijfers in de PAS genoeg wetenschappelijk onderbouwd zijn. Daarmee stelt het de bekwaamheid in vraag van diverse Vlaamse wetenschappelijke instituten zoals VITO, ILVO, VMM, INBO… . Volgens ons zijn dat gerenommeerde instellingen, die niet over één nacht ijs gaan als ze een advies moeten formuleren.”
PAS hakt knopen door
“Eigenlijk is het al vanaf begin 2000 geleden dat er nog iets aan het stikstofprobleem gedaan is. Toenmalig Agalev(nu Groen)-minister Vera Dua ondernam toen een ernstige poging om de nefaste gevolgen van grootschalige landbouwpraktijken op onze leefomgeving in te dijken. Met warme saneringen stimuleerde ze landbouwbedrijven af te bouwen. Dat zorgde voor een tijdelijke lichte daling van de stikstofuitstoot. Sindsdien was het aanmodderen en nam men enkel halfslachtige maatregelen. De PAS maakt daarmee komaf.”
Boeren slachtoffer van grootschalige landbouw
“We volgen het college wel als het ervoor pleit om de rechtszekerheid van de landbouwers te waarborgen. Ook vinden we dat landbouwers die recent op de rode of de oranje lijst kwamen, een grondige begeleiding en een grondige compensatie moeten krijgen. Net als het college, pleiten we ervoor dat het gemeentelijk niveau daarvan op de hoogte moet zijn, zodat die voor begeleiding kan zorgen.”
Voor ons zijn het evenmin de landbouwers die financieel voor de maatregelen moeten opdraaien. Jef Schoofs
“En voor ons zijn het evenmin de landbouwers die financieel voor de maatregelen moeten opdraaien. Wij vinden dan boeren een eerlijke vergoeding moeten krijgen voor producten die ze ecologisch telen. Want laat ons duidelijk zijn: het is net de agro-industrie die voor de schaalvergroting zorgde en voor de macht van de supermarkten over de landbouwers. Van de prijzenslag die boven hun hoofd wordt uitgevochten, zijn de boeren het slachtoffer. Boeren worden te weinig betaald.”
“In het verleden is er teveel ingezet en vertrouwen gegeven aan technologische oplossingen om de stikstofuitstoot in te perken. Ook in de PAS schemert dat nog door. De oorzaak van de stikstofuitstoot ligt bij het grootschalige karakter van de landbouw. De tijd dringt voor een degelijke aanpak. De PAS zoals die nu voorligt, kan een oplossing bieden aan stikstofreductie maar houdt net te weinig rekening met de fundamentele oorzaak: een landbouw die gericht is op massaproductie.”
