Op zondag 13 oktober kan je bij ons tussen 8 en 15 u. gaan stemmen. Zoals het al vaak gezegd is: het moet niet langer, maar het is een unieke kans om je stem te laten horen. Zowel Leefbaar Merksplas als Visie 2330 roepen je in hun folders op om te komen stemmen.
De een of de ander?
Omdat er niet meer partijen zijn, kan je bij ons in Merksplas voor het dorp enkel kiezen tussen Leefbaar en Visie 2330. Dat betekent dus dat het óf Leefbaar óf Visie 2330 wordt die de meerderheid zal uitmaken van de gemeenteraad gedurende de volgende zes jaren.
Leefbaar had die intussen al 24 jaren. In ons Verkiezingsdebat gaven Luc Holthof en Lars Bols (allebei van Visie 2330) aan dat ze geen grote verschuivingen verwachten: “Leefbaar haalde vorige keer 70% van de stemmen,” zo klonk het. “We geloven in ons programma, en we hopen op 4 à 5 zetels, al zouden we blij zijn met meer.” Dat was de teneur.
Het is moeilijk in te schatten hoeveel mensen er nog naar het stembureau komen, nu ze niet langer moeten stemmen. Maar dat kan moeilijk een overwinning van Leefbaar in de weg staan. Toch kunnen de pakweg 5.800 mensen uit Merksplas die zondag mogen stemmen, een stempel drukken op het beleid.
Stem slim en
1. bereid je voor
Best ga je goed geïnformeerd naar de stembus. Dan weet je vooraf al waarom je op wie gaat stemmen. De voorbije jaren kon je bij ons elke maand lezen wie op de gemeenteraad actief was. We publiceerden ook de verkiezingsprogramma’s van Leefbaar en Visie. Je kon naar ons Verkiezingsdebat komen of het verslag ervan hier lezen. We gaven alle kandidaten de kans om zich op onze website voor te stellen. Er was de vergelijking die Bataljong maakte tussen de twee partijen over de aanpak van beleidsthema’s van jongeren. En er waren de stemtesten van de Standaard/Het Nieuwsblad/Gazet van Antwerpen en die van HLN/VTM Nieuws over Merksplasse onderwerpen. Die kunnen je helpen om te weten bij welke partij je het meest aanleunt.
2. weet hoe je moet stemmen
Geldig stemmen kan alleen maar zo:
| 1 | 2 | 3 |
|---|---|---|
| met een lijststem bovenaan op een van de twee partijen | met één of meerdere naamstemmen binnen één partij | met naamstemmen voor alle kandidaten binnen één partij |
Met de lijststem (1) geef je aan dat je akkoord gaat met de volgorde van de kandidaten zoals Leefbaar of Visie 2330 ze opstelde.
Geef je één of meer naamstemmen binnen één partij (2), dan zeg je daarmee dat je liever die kandidaten naar voor schuift.
Met iedere kandidaat van één partij een stem te geven (3), ga je akkoord met hoe de lijst is opgesteld, maar geef je die partij nog extra steun. Dat heeft te maken met hoe de stemmen worden geteld.
3. stem tactisch
Je hebt dus drie mogelijkheden om te stemmen.
Zo kan je ook tactisch stemmen. Stel dat je Frank of Tine niet als burgemeester ziet zitten, kan je iemand anders van de lijst een naamstem geven. Dan moet wel een flink deel van Merksplas daar ook zo over denken. Lijkt praktisch wat onmogelijk, maar alleszins heb je wel invloed op de verdere zetelverdeling.
Hoeveel zetels krijgen Leefbaar en Visie 2330?
Daarvoor leggen even uit hoe de zetels na 13 oktober verdeeld worden:
Eerst wordt het stemcijfer berekend voor alle lijsten. Het stemcijfer is de som van het aantal stembiljetten waarop een geldige stem is uitgebracht bovenaan de lijst (lijststem) of op één of meer kandidaten van die lijst (naamstemmen). Blanco en ongeldige stemmen worden niet meegerekend.
Daarna worden de zetels verdeeld door de stemcijfers te delen door 2, door 3, door 4, 5, 6, 7 en zo verder tot de zetels verdeeld zijn. Met dat systeem wil men het aantal zetels eerlijk verdelen in verhouding tot de behaalde stemmen.
Hieronder een fictief voorbeeld voor een dorp dat lijkt op het onze (8.800 inwoners):
Aantal gemeenteraadsleden: 19
Aantal deelnemende partijen: 2. Eén daarvan heeft een stemcijfer van 4036, de andere 1708. Dat stemcijfer delen we dan door 2, 3, 4, 5… tot we 19 zetels verdeeld hebben:
| Stemcijfer | 4036 | 1708 |
| Delen door | ||
| 2 | 2018 (1) | 854 (4) |
| 3 | 1345 (2) | 569 (8) |
| 4 | 1009 (3) | 427 (11) |
| 5 | 807 (5) | 342 (14) |
| 6 | 673 (6) | 285 (18) |
| 7 | 577 (7) | 244 |
| 8 | 504 (9) | … |
| 9 | 448 (10) | … |
| 10 | 404 (12) | … |
| 11 | 367 (13) | … |
| 12 | 336 (15) | … |
| 13 | 310 (16) | … |
| 14 | 288 (17) | |
| 15 | 269 (19) | |
| 16 | 252 | |
| …. |
Zo weten beide partijen hoeveel zetels ze in de wacht slepen.
Namen plakken op de zetels
Dan wordt de lijsten met de naamstemmen in aflopende volgorde daarnaast gelegd. Wie per partij het grootste aantal naamstemmen heeft, krijgt de eerste zetel. Zo worden de namen aflopend ingevuld voor de twee partijen.
Wie net naast een zetel grijpt, wordt eerste opvolger voor zijn partij. Aflopend worden zo de opvolgers verder gekozen.
Je kan best misschien eens kijken naar de uitslagen van 2018 hoe dat toekennen van de zetels toen verliep voor Leefbaar, N-VA en Groen. Daarvoor klik je bij die cijfers op het plusje voor de partijnaam.
Zo zie je bijvoorbeeld dat bij Leefbaar lijstduwer Kris Govers, Josée Van Aert, Annie Verheyen, Jef Van Accom e.a door hun aantal naamstemmen hoger springen dan hun plaats op de oorspronkelijke lijst. Door het gering aantal zetels dat Groen en N-VA toen in de wacht sleepten, bleef die lijstvolgorde voor hun ongewijzigd.
Hoe kan je geldig stemmen?
Dat vind je elders uitgebreid uitgelegd, bijv. hier in de Standaard.
