De Academie voor Muziek en Woord de Noorderkempen en IKO De Kunstacademie vertoeven al verschillende jaren in Merksplas. Sinds dit schooljaar hebben ze een geheel eigen gebouw ter beschikking: een eigen, kunstige mark. Een mark die niet verwijst naar Merksplas als grensgemeente of naar de rivier die door Merksplas stroomt. Wel een mark als een kenteken voor beide kunstacademies die hen een herkenbare smoel oplevert.
Kunst als onderwijs
Hoewel de gebouwen al langer gebruikt worden, werden ze vandaag officieel ingehuldigd. Dat ging gepaard met een drankje en een hapje én met enkele speeches. Schepen van onderwijs en cultuur, Monique Quirynen, beet de spits af.
Monique: “Mensen die mij een beetje kennen, weten dat onderwijs mijn stokpaardje is. Jawel, ook beide kunstacademies vallen onder die noemer. De Academie voor Muziek en Woord de Noorderkempen (AMWN) biedt lessen aan in drie domeinen van het deeltijds kunstonderwijs. Het laatste domein, beeld, wordt gecoverd door IKO. De academies worden nog te veel gezien als een hobby, een vrijetijdsbesteding. Maar ze vallen wel degelijk onder onderwijs. Ze moeten beide voldoen aan dezelfde criteria als het voltijds onderwijs: de juiste diploma’s, eindtermen halen en leerplannen volgen, doorlichting krijgen … Groot was dan ook mijn verwondering toen het kunstonderwijs tijdens corona plots bij ‘vrije tijd’ werd ingedeeld en een tijdje niet meer georganiseerd mocht worden. Daar was ik het niet mee eens.”
Nieuw schoolgebouw
In 1981 zijn de initiatiefnemers op eigen houtje naar Brussel getrokken om in de Noorderkempen een eigen academie op te richten. Ze kregen goedkeuring, maar moesten de eerste jaren alles zelf financieren. Kunstonderwijs bleek echter al snel een gat in de markt te zijn. Het succes vertaalde zich in een alsmaar groeiend aantal leerlingen en opleidingen.
Monique: “Ik ben dan ook heel fier dat we sinds twee jaar alle vier de domeinen van het deeltijds kunstonderwijs in Merksplas kunnen aanbieden. AMWN was van in 1981 betrokken partij, twee jaar geleden is ook IKO gestart met de inrichting van een kinderatelier in Merksplas. De voorbije jaren werd er zowat overal lesgegeven. In het gemeenschapscentrum, in de klaslokalen van Qworzó, in de lokalen van EBEM. Dit dubbel gebruik van lokalen verliep allemaal vlot, maar er kwam praktisch ook heel wat bij kijken. Dat deed ons beslissen om op zoek te gaan naar een meer geschikte locatie waar we alle activiteiten gebundeld konden aanbieden.”
Die zoektocht bleek allesbehalve evident. Gebouwen die voor onderwijs gebruikt worden, moeten immers aan vele normen voldoen. Ook het nieuwe gebouw voor IKO en AMWN moest aan die normen voldoen. Toen vzw Markdal besloot een nieuw gebouw te zetten, viel het oog op hun bestaande gebouwen.
Monique: “Aanvankelijk denk je dat een likje verf wel volstaat, maar zoals dat bij elke renovatie het geval is, kwam er veel meer bij kijken. De uiteindelijke, definitieve verhuis liet dan ook iets langer op zich wachten dan voorzien. Dankjewel aan IKO en AMWN voor hun geduld. Maar ook een hele dikke merci aan de technische dienst van Merksplas. Zij hebben alle verbouwingen helemaal zelf in orde gebracht. Het poetspersoneel zorgde ervoor dat iedereen in propere lokalen terechtkwam.”
Thuiskomen in het nieuwe pand
Maartje Siebelink, directeur AMWN, gaf aan voor de tweede keer aanwezig te zijn bij de officiële opening van hetzelfde pand. De eerste keer was ze er samen met haar vader aanwezig als 11-jarig meisje. Nu staat ze ons als directeur te woord.
Maartje: “Toen Monique me de eerste keer rondleidde in het gebouw, had ik onmiddellijk het gevoel dat ik hier thuiskwam. Het pand was heel herkenbaar, alleen kon ik dat aanvankelijk nog niet plaatsen. Na een gesprek met Josée Bluekens, de vroegere voorzitster van vzw Markdal, viel alles op zijn plaats.”
Vader Siebelink was destijds als bouwkundig ingenieur betrokken bij de bouw van het pand. Hij volgende de werfvergaderingen op en hield het kostenplaatje in het oog. Maartje herkent dan ook vele bouwelementen in het pand: “Er zijn vele elementen die ik ook in mijn ouderlijk huis terugzie. Het maakt dat ik me direct thuis voelde in dit gebouw.”
Iedereen is welkom
Statutair gezien valt AMWN onder een BGTS, of een Benelux Groepering voor Territoriale Samenwerking, met dank aan Baarle-Nassau. Maartje: “AMWN bestaat ondertussen 40 jaar. En we zijn uniek door onze intergemeentelijke samenwerking. De specifieke situatie waarin Baarle-Hertog en Baarle-Nassau zich bevinden, maakt dat we over de landsgrenzen heen werken.”
De intergemeentelijke samenwerking mag dan wel uniek zijn, het betekent ook dat je herkenbaar moet zijn in alle gemeentes waar de academie lesgeeft.
Maartje: “Een eigen smoel hebben in de gemeentes waar we actief zijn, is heel belangrijk. Als we onze leuze – Iedereen is welkom – willen realiseren, is die eigen smoel, die herkenbaarheid belangrijk. Dat we nu een eigen gebouw hebben waar alle lessen georganiseerd worden, helpt hier bij.”
Ankerpunt
Luc Dockx, directeur IKO, is ook blij dat IKO nu een vaste plek heeft in Merksplas. Hij ziet het pand als een ankerpunt waar muziek, beeld en woord samenkomen.
Luc: “Dat beide academies nu samen een gebouw delen, gaat onvermijdelijk tot kruisbestuiving leiden. We zetten allebei in op kunst als (individuele) expressie, als uiting van creativiteit. Een maatschappij zonder kunst, mist heel wat. Kunst en cultuur voeden en verrijken een mens. Beide academies dragen deze boodschap uit.”
IKO is nog maar twee jaar actief in Merksplas. Luc: “We zijn er gestart met een kinderatelier om van daaruit door te groeien. Na twee jaar kinderatelier tellen we al 68 leerlingen. Vanaf volgend schooljaar bieden we dan ook een jongerenatelier aan op vrijdagavond. Op deze manier kunnen kinderen en jongeren tussen 6 en 18 jaar voor beeldende vorming in Merksplas terecht. Daarnaast is er ook al een warme samenwerking met Nautica. Met deze school zijn we in een driejarig project voor Kunstkuur gestapt.”
Opendeur
Nieuwe gebouwen vragen ook om een nieuwe naam: KunstMark(t). Een marktplaats waar je kan proeven van verschillende kunstvormen, maar dus ook een fysiek kenteken voor de academies. Om deze KunstMark(t) met de nodige luister en creativiteit officieel te openen, kon je in de namiddag gaan kijken naar de lessen en genieten van de optredens.
