Voorstel: werken rond toegankelijkheid in Merksplas

Dit agendapunt brengt N-VA Merksplas aan op de gemeenteraad van 19 september 2022.

Motivering

Een actieve en volwaardige participatie van iedere burger aan de lokale samenleving is slechts mogelijk indien de leefomgeving ook integraal toegankelijk is. Integrale toegankelijkheid is bij uitstek een zaak van iedereen en loopt bovendien over alle beleidsdomeinen heen.

Ongeveer één op zeven mensen jonger dan 65 jaar heeft een beperking en ongeveer één op vijf is ouder dan 65 jaar. Zo ook de inwoners van Merksplas, want uit de gemeentescan van augustus vorig jaar blijkt dat 27,3 procent van de inwoners 60 jaar of ouder is. Deze personen moeten zich vlot kunnen verplaatsen, maar voor personen met bijvoorbeeld kinderwagens of blessures is verplaatsen ook belangrijk. 

De Vlaamse Regering zet in haar regeerakkoord (2019-2024) in op toegankelijkheid. Zo staat hierin opgenomen dat een integraal toegankelijke leefomgeving de sleutel is tot een maatschappij waarin iedereen gelijke kansen heeft. De Vlaamse Regering wil gemeenten ook stimuleren om een toegankelijkheidsbeleid te voeren, aangezien de gemeente verantwoordelijk is voor een groot deel van het publiek domein zoals: voetpaden, drempelloze overgangen, bereikbaarheid en bruikbaarheid van openbare gebouwen, een goede materiaalkeuze van het wegdek, toegankelijk publiek sanitair, toegankelijke bushaltes; publieke dienstverlening; communicatie; publieksactiviteiten; enzovoort. . Inter is volgens de Vlaamse Regering een belangrijke partner om dit te realiseren. 

Inter is een onafhankelijk expertisecentrum in toegankelijkheid en Universal Design. Het is tevens ook de beleidsuitvoerende partner van het Vlaamse toegankelijkheidsbeleid. Inter biedt ondersteuning om de omgeving betreedbaar, bruikbaar, begrijpbaar en comfortabel te maken voor iedereen. Daarnaast ontwikkelt Inter expertise, levert het diensten aan en verbindt het overheden, professionelen en burgers met elkaar. Op die manier zorgt Inter voor samenhang en werkt het aan een toegankelijke leefomgeving.

We zien dat er vandaag nog heel wat werk is aan onze gemeente op gebied van toegankelijkheid. Op 30 april 2022 organiseerde onze N-VA fractie een toegankelijkheidswandeling om na te gaan waar de ontoegankelijke punten zich bevinden in Merksplas. We stelden onder andere vast dat er voetpaden zijn die zeer schuin aflopen, wat verplaatsen moeilijk maakt voor personen in een rolstoel. Daarnaast merkten we ook dat er beter nagedacht moet worden wanneer men bouwt of verbouwt. Zo was het bijvoorbeeld onmogelijk om het voetpad op te komen daar waar men aan het (ver)bouwen was. Verder zagen we dat er reclameborden in het midden van het voetpad stonden, dat personen in een rolstoel de openbare gebouwen niet zelf kunnen openen, enzovoort. Onze gemeente is dus alles behalve toegankelijk voor iedereen. 

Als N-VA wensen wij concreet werk te maken van een vlot toegankelijke omgeving en willen wij ook alle actoren stimuleren om hiervoor aandacht te hebben. Bewustzijn voor toegankelijkheid in al zijn vormen is de eerste stap naar een open en inclusieve samenleving. Daarom hebben we verschillende voorstellen om de toegankelijkheid in Merksplas te bevorderen. In de eerste plaats denken we aan een vrijblijvend infomoment met Inter, waarbij ze hun werking, visie en missie komen toelichten. Dit kan het startpunt zijn van een duurzame samenwerking.

Daarnaast kan Inter ook concreet advies geven over een nieuw toegankelijk speelpleintje, een parking, een openbaar gebouw, enzovoort. Voor dergelijke samenwerking dient een convenant afgesloten te worden, dat onze gemeente 500 euro per jaar kost. Hiermee worden de eerste uren dienstverlening betaald. Daarna wordt er een bijkomend uurtarief van 72 euro gefactureerd alsook een kilometervergoeding.  

Convenantgemeenten kunnen ook het charter ‘Naar een toegankelijke gemeente’ tekenen. Dit charter geeft lokale besturen de nodige tools en ondersteuning om een kwaliteitsvol en integraal toegankelijkheidsbeleid uit te werken. Het charter biedt een referentiekader door na te gaan waar de gemeente staat en waar ze naartoe wil op vlak van toegankelijkheid. Dit heeft twee kanten: het bepalen van het ambitieniveau – de gemeente beslist zelf hoe hoog ze de lat wil leggen, niet Inter – en het opstellen van een actieplan voor integrale toegankelijkheid – zodat er ook acties geformuleerd worden om de ambities, vaak gefaseerd, waar te maken. Vandaag hebben 31 steden en gemeenten dit charter ondertekend. De kostprijs ligt rond 2.500 euro.

Verder willen we ook aandacht vragen aan onze inwoners en handelaars. Het zetten van reclameborden kan bijvoorbeeld op een meer doordachte manier gebeuren, zodat de voetpaden vrij blijven. Inwoners willen we oproepen om vuilnisbakken zo laat mogelijk buiten te zetten en niet in het midden van het voetpad te plaatsen.

Tot slot is het van belang dat het personeel van onze gemeente hierop attent gemaakt wordt. Dit geldt voor personeel aan de loketten als voor personeel dat bijvoorbeeld speelpleintjes onderhoudt, de parking en de voetpaden aanlegt, enzovoort. 

Gelet op:

1. Er heel wat personen met een beperking in onze gemeente wonen die zich moeilijk kunnen verplaatsen;
2. Het feit dat Merksplas 27,3 procent inwoners boven de 60 jaar heeft (cijfer van de gemeentescan augustus 2021). Ook voor deze doelgroep is toegankelijkheid een belangrijk item;
3. Er jaarlijks heel wat bezoekers – zowel 65-plussers als personen met een beperking – naar Merksplas komen;
4. Het feit dat de voetpaden er op verschillende plaatsen slecht en schuin bijliggen waardoor verplaatsen voor verschillende groepen moeilijk wordt;
5. Het feit dat er reclameborden in het midden van de voetpaden staan.
6. Het feit dat openbare gebouwen niet vlot toegankelijk zijn voor mensen met een mindere mobiliteit

Voorstel van beslissing:

Art. 1: de gemeente organiseert een infomoment voor alle geïnteresseerden waarbij Inter een uiteenzetting komt geven over toegankelijkheid. Daarna kan beslist worden of de gemeente een convenant wil aangaan of het charter wil ondertekenen.

Art.2: de gemeente maakt een oplijsting waar de toegankelijkheid in eigen gebouwen en terrein nog beter kunnen  en gaat deze in de toekomst dan ook aanpassen. 

Art. 3: de gemeente vraagt extra aandacht voor toegankelijkheid aan handelaars en burgers. Dit kan onder andere door een campagne in de Meer over Merksplas of via een informatieve brief.

Art. 4: de gemeente geeft duidelijke informatie aan het gemeentepersoneel, zodat zij waakzaam kunnen zijn bij de uitvoering van hun taak.

• N-VA Merksplas schreef hier ook eerder een opiniestuk over.

Lees verder in de agenda van de gemeenteraad