RUP Widar: een wettelijk kader voor zorglandbouw
In het noordoosten van Merksplas bevindt zich aan het Lipseinde Widar vzw. Dat is een erkende en gesubsidieerde voorziening voor personen met een handicap, zowel kinderen als volwassenen. Wat Widar uniek maakt, is dat medewerkers en bewoners met een zorgvraag samenleven en samenwerken in ambachtelijke activiteiten binnen de primaire sector.
Op donderdag 27 juni kan je ’s avonds naar een publiek info- en participatiemoment in de fuifzaal tussen 18 en 21 uur. De gemeente bereidde drie RUPโs voor: nieuwe Ruimtelijke UitvoeringsPlannen voor gronden in het dorp:
- RUP Widar (om de uitbreiding voor VZW Widar mogelijk te maken binnen agrarisch gebied)
- RUP Fruitteelt (voor het behoud en de ontwikkeling van specifieke tuinbouwactiviteiten binnen agrarisch gebied en woonuitbreidingsgebied aan Pampa en Ossenhout), en het
- RUP Esberg (om tegemoet te komen aan de verstrengde logiesdecreet voor jeugdverblijven).
Wij stellen ze gaandeweg al voor. Vandaag hebben we het over RUP Widar.
Architecturale behoeften en juridische uitdagingen
De gebouwen van Widar zijn sterk beรฏnvloed door landbouw en tuinbouw. Door het grote aantal bewoners en de inwonende medewerkersgezinnen is er echter meer woonruimte nodig dan in een standaard situatie. Vroeger kon Widar gebruikmaken van een specifiek koninklijk besluit om bouwvergunningen te verkrijgen, maar door een wijziging in de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (VCRO) kan dat niet langer.
Een Ruimtelijk Uitvoeringsplan (RUP) is nodig
Om aan die veranderende behoeften te voldoen, is een Ruimtelijk Uitvoeringsplan (RUP) belangrijk. Er moet een duidelijk vergunningenkader komen voor Widar. Dat moet zorgen voor voldoende woonruimte voor zowel de zorgvragers als de zorgverleners. Daarnaast moeten de gebouwen van Widar flexibel genoeg zijn om snel te kunnen schakelen tussen functies zoals wonen en werken. Zo moet bijv. de indeling van de studio’s aangepast kunnen worden aan de vraag.
Woonruimte en gemeenschapsgevoel
Widar streeft naar een gemeenschap waar zowel zorgvragers als medewerkers, ook na hun pensioen, kunnen blijven wonen en leven. Dit betekent dat er genoeg kleine studio’s moeten zijn die samen een woongemeenschap vormen, wat een uitdaging vormt voor de bestaande infrastructuur.
Over welk gebied gaat het?
Het onderzoeksgebied van dit RUP bevindt zich in het landbouwgebied Merksplas-Zondereigen. In de conceptnota staat het zo: “Dat landbouwgebied moet zo veel als mogelijk gevrijwaard worden voor de land- en tuinbouw met grondgebonden landbouw als drager van de open ruimte. Het ruimtelijke beleid is gericht op het garanderen van ontwikkelingsmogelijkheden en rechtszekerheid voor de grondgebonden landbouw, waarbij het open landschap behouden en versterkt wordt. Nieuwe agrarische bebouwing sluit daarbij maximaal aan bij de bestaande bebouwing.”
“Zeer waardevolle natuurcomplexen zoals โHet Moerโ en de samenhangende boscomplexen zoals โRondpunt/Graafsbosโ moeten in samenhang met hun cultuurhistorische en landschappelijke context behouden en waar mogelijk versterkt worden. Landschappelijke en ecologisch waardevolle lineaire elementen zoals de Noordermark worden ontwikkeld als natuurverbinding, al dan niet met recreatief medegebruik. Het ruimtelijk beleid is gericht op het behoud van de hoofdfuncties (in dit geval landbouw) waarin deze elementen gelegen zijn, maar vrijwaart voldoende ruimte voor het realiseren van een hydrologische, landschappelijke en ecologische basiskwaliteit. In de overstromingsgevoelige gebieden worden de aanwezige landbouwfunctie en de waterbeheerfunctie zoveel mogelijk op elkaar afgestemd. Vanuit het ruimtelijk beleid worden deze gebieden minstens gevrijwaard van verdere bebouwing.”
De gevolgen van het RUP
Het RUP voor Widar zou volgens de Startnota geen betekenisvolle negatieve impact hebben op natuur en milieu. De plannen ondersteunen een duurzame combinatie van zorg en landbouw zonder schadelijke effecten op de omgeving.
De bebouwing op de site ‘Bergsken’ blijft behouden, met beperkte uitbreidingsmogelijkheden. De zuidoostelijke uitloper van de site blijft natuurgebied, onderdeel van het Turnhouts vennengebied. Men verwacht geen nieuwe ontwikkelingen die de bestaande graslanden, plassen en bomenrijen aantasten.
Geen wijzigingen in biotoop en milieu
Het RUP voorziet geen veranderingen in grondwaterstanden of overstromingsregimes. De activiteiten blijven kleinschalig en hebben geen significante effecten op de omgeving. Nieuwe bebouwing en infrastructuur blijft beperkt tot bestaande clusters, waardoor de impact op de ecologische infrastructuur minimaal blijft.
Geen versnippering of barriรจrevorming
Door doordachte aanplantingen van houtkanten draagt Widar bij aan de versterking van ecologische verbindingen in het agrarische gebied. Het RUP zal geen verdere versnippering of nieuwe barriรจres veroorzaken.
Minimale rust- en lichtverstoring
Rustverstoring door gemotoriseerde voertuigen en landbouwactiviteiten blijft beperkt. Eventuele nieuwe bebouwing wordt geconcentreerd bij bestaande clusters. De buitenverlichting houdt men beperkt en men zal vermijden om โs avonds en โs nachts geluidsintensieve activiteiten in openlucht te laten plaatsvinden.
Geen significante impact op speciale beschermingszones
Het RUP heeft geen significante negatieve effecten op habitatrichtlijngebieden zoals het Turnhouts vennengebied. De landbouwactiviteiten blijven kleinschalig en men verwacht geen intensiveringen. Bij uitbreidingen zou men altijd de vergunningenprocedures volgen om negatieve impact te voorkomen.
Hoe verloopt het RUP verder?
Bij de opmaak van dit RUP betrekt men de vzw Widar, de eigenaars van de gronden in het onderzoeksgebied en omwonenden, รฉn de bevolking van de gemeente in het planningsproces. Het openbaar onderzoek loopt nog tot 8 augustus. Nadien volgen nog een reeks stappen die je in de conceptnota hieronder vindt.
Normaal stelt de gemeenteraad tegen begin volgend jaar, na het einde van het openbaar onderzoek, het gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan definitief vast.
Meer lezen?
De startnota
De procesnota
Opmerkingen?
Tot 8 augustus kan iedereen bemerkingen, aanvullingen of suggesties op die plannen overmaken aan het bestuur. Lees op de website van de gemeente hoe je dat aanpakt.