Moeten we nu blij of dieptriest zijn met de val van het regime in Syrië? Het antwoord op deze vraag is ondanks alles dubbelzinnig.
Aan de ene kant is er de onmiskenbare euforie van de lang verhoopte bevrijding. De beelden van dansende en roepende burgers liegen niet. De schrijnende ontmoetingen van burgers die hun “verdwenen” verwanten terug zien zijn hartverscheurend. Het drama voor de achterblijvers die hun verwanten niet meer vinden als de gevangenissen en mortuaria leeg zijn, is des te zwaarder.
Maar ik denk dat de euforie vooral een opluchting is: de terreur is voorbij, iedereen kan vrij ademen zonder angst. Aan de andere kant wordt met de bevrijding de gedetailleerde architectuur van deze dictatuur zichtbaar.
De cocktail van exuberante luxe en professioneel georganiseerde vernietiging van alles en iedereen dat niet mee stapt in het eigenbelang van de dictator wordt elke dag meer zichtbaar en concreet. Dat maakt het hart van elke democraat die zweert bij het vrij woord en de rechtstaat diep triest en wanhopig. De morele nekslag komt vooral uit de vaststelling dat er op dit eigenste ogenblik nog veel van dergelijke regimes bestaan die exact hetzelfde doen: Poetin in Rusland, Kim Jong Un in Noord-Korea, AL-Sisi in Egypte, Xi in China …
Maar ook in het eigenste Europa ontluiken gestaag de kiemen van dictatoriale persoonlijkheden. Het gemak en de onbeschaamdheid waarmee leiders als Orban het vrije woord en de pers aan banden leggen, waarmee ze de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht afknotten, waarmee ze Europees en internationaal recht negeren, moet alle alarmbellen doen afgaan. Deze persoonlijkheden moeten vroeg en zeer consequent met alle mogelijke legale middelen bestreden worden. het verloop van dictatoriale regimes maakt één zaak overduidelijk.
Eenmaal de dictator zijn plek in de officiële staatsstructuur heeft gevonden, is het onherroepelijk te laat. Het gaat dan in snel tempo achteruit met alles wat de rechtstaat lief is. Alleen in het prille begin hebben vrije burgers nog een redelijke kans om een dictator tegen te houden. De burgers van zuid Korea waren in dat opzicht zeer alert wanneer de noodtoestand daar werd afgeroepen.
Dictators zijn gewaarschuwd. Hun terreur van staatswege is steeds tijdelijk.
Dat is zoals directeurs hè, die doen ook alleen hun zin en luisteren ook niet naar het personeel🫣😉